W bieżącym roku szkolnym 2008/09 nasza szkoła, Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Króla Wł. Jagiełły w Przeworsku, rozpoczęła realizację trwającego dwa lata dwustronnego projektu językowego ze szkołą Liceo Scientifico Statale Domenico de Ruggieri w miejscowości Massafra, w południowych Włoszech. Projekt o nazwie H.E.L.P. (Healthy Environmental Lifelong Plan) integruje naukę języków obcych z treściami ekologicznymi oraz zakłada wymianę młodzieży szkół partnerskich. Realizowany jest w ramach europejskiego programu Comenius „Uczenie się przez całe życie”. Szkolnym koordynatorem projektu jest nauczycielka języka angielskiego, Pani Marta Inglot , której pomagają – Pani Anna Sieczka , również anglistka oraz Pani Ewa Żak – nauczycielka biologii. Z ramienia szkoły partnerskiej, działaniami zarządza Pani Angela Franchino .

Z naszej strony w projekcie uczestniczy 22 uczniów z klas pierwszych, drugich i trzecich liceum ogólnokształcącego , którzy w ramach działań poszerzają swoją wiedzę z zakresu ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem problemu niewłaściwego składowania i pozbywania się śmieci. W listopadzie 2008, pod kierunkiem Pani Ewy Żak, uczniowie przeprowadzili ankietę badającą wiedzę i stan świadomości mieszkańców naszego miasta na temat odpadów. Wyniki sondażu przedstawione zostały podczas szkolnej debaty w grudniu 2008, w której uczestniczyli również decydenci odpowiedzialni za stan środowiska naturalnego regionu oraz lekarz medycyny Pani Grażyna Wajda. Widocznym pozytywnym skutkiem tych działań było wprowadzenie na terenie budynku szkolnego segregacji odpadów.

Równolegle z pracami badawczymi, odbywały się zajęcia z języka angielskiego , ukierunkowane na poszerzanie słownictwa ekologicznego. Uczniowie przygotowali prezentacje multimedialne w języku angielskim, ukazując główne problemy ekologiczne na świecie, ich przyczyny, zasięg, oddziaływanie na człowieka oraz sposoby zapobiegania.

Od listopada do grudnia prowadzony był również kurs języka włoskiego . Podobny kurs, ale języka polskiego przeszli uczestnicy projektu w szkole we Włoszech. Chociaż głównym narzędziem porozumienia w projekcie jest język angielski, to poznane podstawowe wyrażenia w języku ojczystym partnerów z pewnością urozmaiciły kontakty między uczniami i nauczycielami.

Kolejnym etapem projektu był wyjazd do szkoły partnerskiej .
W dniach 12 – 24 lutego 2009 r. , 22-osobowa grupa młodzieży ze szkoły w Przeworsku wraz z opiekunami: Panią Dyrektor Krystyną Ścisłowicz, koordynatorem projektu Panią Martą Inglot oraz Paniami Ewą Żak i Anną Sieczką przebywały we Włoszech.

Trasa Przeworsk – Massafra, mierząca ponad 2600 km, wiodła przez Rzym – Wieczne Miasto. Jego urodę i bogactwo kulturowe podziwialiśmy nocą, zachwycając się wspaniałą iluminacją, która w odmienny niż w świetle dziennym sposób uwypuklała niezwykłą architekturę monumentalnych budowli. Każdy jednak z biciem serca czekał na ranek i wizytę w Watykanie. Oszołomił nas ogrom Placu Świętego Piotra, oślepiła swym dostojeństwem Bazylika, ale skromna krypta Naszego Wielkiego Rodaka JPII rzuciła na kolana. Szkoda, że tylko na 30 sekund – dłużej nie wolno wstrzymywać fali pielgrzymów.

Z Rzymu wyruszyliśmy autostradą na południe i po prawie ośmiogodzinnej podróży autokarem, po północy , czyli już 14 lutego, dotarliśmy do Massafry . Pomimo tak późnej pory i dotkliwego chłodu, zostaliśmy gorąco powitani przez włoskich partnerów, ich rodziców i nauczycieli. Niewielkie, bo liczące około 35 tysięcy mieszkańców miasto na południu Półwyspu Apenińskiego, okazało się miejscem słynącym z wczesnochrześcijańskich kościołów w grotach skalnych oraz wielobarwnych korowodów karnawałowych. Wzniesione po dwóch stronach potężnego kanionu zwanego Gravina, każdą uliczką i budowlą świadczy o swym bogatym dziedzictwie kulturowym. Wraz z włoskimi gospodarzami, wielokrotnie przemierzaliśmy ulice i place miasta podczas wieczornych spacerów i parad karnawałowych. Przełamywaliśmy barierę językową, poznawaliśmy nową kulturę i zwyczaje, kosztowaliśmy śródziemnomorskich potraw.

Lecz dziewięciodniowy pobyt w mieście szkoły partnerskiej to przede wszystkim czas wytężonej pracy nad zadaniami projektowymi. A było ich niemało – trwająca dwa dni debata nad stanem środowiska naturalnego Polski i Włoch oraz lokalnych regionów z udziałem naukowców z wyższych uczelni, działaczy ekologicznych, przedstawicieli władz regionu odpowiedzialnych za gospodarkę śmieciami. Wszyscy starali się przedstawić problem odpadów jako ważny i poważny i odpowiedzieć na pytanie – wiodący temat debaty ‘Czy utoniemy w śmieciach?’. Na to pytanie odpowiadali również uczniowie w trzecim dniu dyskusji, prezentując własne spostrzeżenia i wypracowując szereg wskazówek, jak zmienić swoje wygodne przyzwyczajenia i stać się bardziej świadomymi i odpowiedzialnymi za stan otaczającej nas przyrody.

W ramach działań projektowych, odwiedziliśmy wiele miejsc unikalnych pod względem historycznym, kulturowym i krajobrazowym. Należy do nich Matera i jej niezwykłe sassi , wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO domy wykute w skale wapiennej, gdzie ludzie żyli przez blisko 7 tysięcy lat. Niewielka Latertza urzeka umiłowaniem tradycji, szczególnie rzemiosła, których podtrzymanie i kultywowanie jest misją lokalnych władz. Z kolei Alberobello, najdziwniejsze miejsce w tym rejonie Włoch, to wioska kilkuset trulli – małych okrągłych domów o stożkowatych dachach, zbudowanych z wapiennych bloków bez użycia zaprawy. Port Taranto, założony prawie 2800 lat temu przez spartańskich żeglarzy, przyciąga swym masywnym zamczyskiem zwanym Zamkiem Anioła oraz majestatycznym mostem zwodzonym, który stał się symbolem miasta. W Castellana Grotte zeszliśmy 80 metrów pod ziemię by zachwycać się cudami, jakie natura sama przez setki lat wytworzyła.

W drodze powrotnej do Polski autokar wywiózł nas na wzgórze Montecassino. Na cmentarzu złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy symboliczny znicz, oddając hołd 1051 polskich żołnierzy pochowanych tutaj po zaciętym boju w maju 1944r. Czytaliśmy napisy na tablicach nagrobnych i znajdowaliśmy swoich rodaków z ziemi przeworskiej, jarosławskiej czy przemyskiej. „Ta ziemia do Polski należy...” jak mówią słowa znanej pieśni, dlatego nie sposób przejść obok tego miejsca obojętnie tak, jak nie sposób nie wypełnić wyrytej w kamieniu prośby tych, którym nie dane było wrócić do kraju: ‘Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w Jej służbie’. Był to kolejny, po wizycie na grobie JPII w Watykanie, akcent polski podczas naszego pobytu na Ziemi Włoskiej.

24 lutego 2009, o czwartej nad ranem wyprawa do Włoch pomyślnie się zakończyła. Wszyscy cali i zdrowi, pełni wrażeń i wspomnień, wzbogaceni o nowe doświadczenia, dotarli do Przeworska. Chociaż minął miesiąc od powrotu, wciąż przypominają się jakieś zabawne historie, a także mniej przyjemne przygody i perypetie, które wtedy wydawały się wielkie i trudne, a o których dzisiaj mówi się z uśmiechem.

Emocje powoli opadają. Uczniowie z przeworskiej Jagiellonki z opiekunami projektu już zaczynają planować jak przyjąć włoskich gości. Na przełomie maja i czerwca planowany jest drugi etap wymiany - 22 uczniów szkoły partnerskiej z Włoch wraz z Panem Dyrektorem Stefano Milda, koordynatorem Panią Angelą Franchino oraz trzema innymi nauczycielami, będą przebywać w Przeworsku. Oprócz zadań projektowych w szkole, na terenie miasta i Podkarpacia, planujemy szereg innych spotkań, imprez i atrakcji. Pragniemy pokazać włoskim partnerom urodę polskiego krajobrazu, gościnność polskiego domu, przywiązanie do tradycji ojców, ale i postęp i nowoczesność, szczególnie w procesie edukacji młodego pokolenia.